توربین دندانپزشکی

امروزه مشکلات مربوط به دهان و دندان زیاد است. در گذشته تنها راه خلاصی از درد دندان، کشیدن آن بود. اما پیشرفت علم و فناوری باعث شد دندانپزشکان تاجایی که ممکن است از کشیدن دندان جلوگیری کنند و به ترمیم آن بپردازند. دندانپزشکی و ترمیم دندان نیز نیازمند ابزارآلاتی تخصصی میباشد.  در این مقاله ازسایت مدیساز ، با توربین دندانپزشکی آشنا میشویم.

برای برداشتن پوسیدگی و پرداخت و پُر کردن دندان، ابتدا قسمت مورد نظرِ در دندان، توسط پزشک برداشته یا به اصطلاح خالی می شود و سپس با مواد خاصی آن را پر می کنند، به این طریق از ادامه و شیوع خرابی و پوسیدگی به قسمت های جانبی دندان جلوگیری می شود. برای این منظور باید از ابزارچرخنده استفاده می شود. یکی از این ابزار چرخنده توربین ها هستند.

توربین دندانپزشکی از جمله اینسترومنت های مهم و پرکار برد در دندان پزشکی میباشد.

توربین ها ابزار آلات چرخنده باسرعت بالاهستند که جهت برداشتن پوسیدگی از روی دندان در حداقل زمان به کار میروند و مهمترین وسیله در دندانپزشکی ترمیمی محسوب میشود.توربین ها براساس برخورد هوای فشرده به پروانه کاتریج در سرآن، ایجاد دوران و گشتاور میشود.

در حقیقت این وسایل به موتور نیاز ندارند و بر اساس رفت و آمد هوا به حرکت در می آید و سبب چرخش کارتریج خواهند شد.این وسایل با استفاده از شلنگ هایی به آب و هوا متصل میشوند و در صورت نیاز به استفاده کردن از این دستگاه ها دندان پزشک به وسیله پدال های مخصوص آنها را کنترل میکند.

از ویژگی های اصلی توربین سرعت زیاد و قدرت کم آن است. سرعت چرخش فرز این ابزار بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار دور بر دقیقه میباشد.

اجزای توربین دندانپزشکی

این هندپیس دارای دو بخش هد و بدنه است. داخل بخش هد، کاتریج که مهمترین قسمت این ابزار میباشد قرار گرفته است. در یک توربین معمولی در قسمت بدنه دو لوله با قطر غیر یکسان جهت تامین آب و هوای مورد استفاده، قرار دارند. از دیگر اجزایی که ممکن است در بعضی توربین ها وجود داشته باشد میتوان از فیبرهای نوری، اگزوز برای خروجی آب یا هوا و یا هردو و کابل تصویر اشاره کرد.

کاتریج توربین

کاتریج در دو نوع ایربرینگی و بلبرینگی وجود دارد.

مدل ایربرینگی شامل دو بوش و یک پروانه است. این مدل به دلیل ساختارش نیاز به فشار هوای بیشتری نسبت به نوع بلبرینگی دارد.

مدل بلبرینگی شامل یک شفت، یک پروانه، دو بلبرینگ و دو اورینگ میباشد.

کارتریج استفاده شده در مدل های بلبرینگ نسبت به کارتریج استفاده شده در مدل های ایربرینگ از کیفیت بالاتری برخوردار میباشند. در واقع توربین های بلبرینگ نسبت به توربین های ایربرینگ سرعت بیشتری دارند و دلیل این موضوع نیز وجود بوش هایی است که در اطراف پروانه مدل ایربرینگ قرار گرفته است. به همین دلیل مدل ایربرینگ برای راه اندازی نیاز به فشار بیشتری خواهد داشت.

اجزای کاتریج بلبرینگی

شفت

کاربرد: انتقال نیرو و نگه داشتن فرز

پروانه

کاربرد: چرخش و مخلوط کردن آب و هوا

بلبرینگ

کاربرد: ایجاد تعادل (با قرارگیری در دو طرف پروانه) و تسریع در چرخش پروانه

اورینگ

کاربرد: تعدیل لرزش و صدا

اساس کار توربین دندانپزشکی :

پس از برداشتن توربین از روی تابلت یونیت دندانپزشکی و فشردن پدال،هوای فشرده وارد توربین می‌شود. این فشار باعث حرکت پروانه و شفت شده و در نتیجه چرخش فرز می شود.و در ادامه همین هوا از سوراخ دیگری که اندازه آن تقریبا دو برابر اندازه سوراخ هوای ورودی است خارج می‌شود . هوای خروجی از قسمت دیواره ی توربین به سمت بیرون هدایت شده و از ته توربین خارج می‌گردد. سرعت زیاد در این هندپیس باعث ایجاد گرما می‌شود. درنتیجه برای خنک کردن بلبرینگ از هوا و برای خنک کردن فرز از آب استفاده می‌شود. در داخل توربین لوله هایی وجود دارد که لوله بزرگ برای انتقال هوا و لوله کوچک برای انتقال آب استفاده می‌شود.

عوامل موثر در افزایش طول عمر توربین دندانپزشکی

میزان فشار هوا

موثرترین مورد در طول عمر هندپیس می‌باشد.

اگر بیشتر از مقدار توصیه شده باشد، به بلبرینگ فشار آورده و اگر کمتر از آن مقدار باشد، توربین به درستی عمل نخواهد کرد.

نحوه روغن کاری

هربار که در اتوکلاو قرار می‌گیرد باید روغن کاری شود. به اینصورت که در ابتدا روغن در توربین اسپری می‌شود. سپس در حدود ۳۰ ثانیه به گونه ای نگه داشته می‌شود که روغن از سر آن خارج شود و سپس پک شده و در اتوکلاو قرار می‌گیرد.

نوع استریلیزاسیون و نحوه انجام آن

برای استریل کردن توربین و اجزای آن نباید از پاک کننده های شیمیایی استفاده شود. بهترین روش استریلیزاسیون توربین، قرار دادن آن در اتوکلاو است. در این حالت حتما اجازه دهید هندپیس در اتوکلاو خشک شود و بعد از بیرون آوردن هم آنرا در جایی قرار دهید تا رطوبت آن بطور کامل از بین برود.

نوع استفاده و کاربری توربین

بدیهی است که نوع کاربرد و مدت زمان استفاده از این ابزار در نحوه عملکرد و طول عمر آن تاثیر می‌گذارد.

ایراد‌‌‌‌های رایج توربین دندانپزشکی

1. قدرت پایین توربین

تنظیم کارتریج در داخل هد توربین نیازمند دقت خیلی بالای هست، که اکثرا بخاطر تنظیم نبودن شفت اتفاق میافتد، بطوری که ممکن است شفت به درپوش هد گیر کند که در این صورت بایستی با ابزار مخصوص تعمیر توربین شفت را به سمت جلو حرکت دهیم.

از دلایل دیگر می‌توان به عدم خروج مناسب هوای برگشتی که از ته توربین خارج می‌شود توجه کنیم (اگزوز خورشیدی). اگر هوا نتوان به درستی از انت‌‌‌‌های توربین خارج شود، قدرت توربین به شدت کاهش پیدا می‌کند.

• مسدود شدن مسیر آب

به دلیل ناخاصی موجود در آب شهری به مرور زمان ممکن است جرم تشکیل شده در لوله‌‌‌‌های توربین باعث انسداد مسیر آب می‌شود که بایستی با یک وسیله نازک از سمت هد مسیر را باز کنیم.

• در حین کار فرز از شفت خارج می‌شود.

سه نظام شفت که وظیفه سفت نگه داشتن فرز را دارد معیوب شده است و باید تعویض گردد.

• فرز لقی دارد.

این ایراد ناشی از خرابی بلبرینگ ها بوجود می‌آید.