دستگاه جرمگیری دندانپزشکی

برای جلوگیری از بیماری های لثه، پوسیدگی و از دست دادن دندان، مراقبت های دهانی باید مرتباً انجام شود. یکی از مهم ترین مراقبت ها از دندان ها، جرمگیری دندان است. عملی که به وسیله دستگاه جرمگیر دندانپزشکی (کویترون) انجام میشود. در این مقاله از سایت مدیساز ، به بررسی دستگاه جرمگیر دندانپزشکی میپردازیم.

اولین کاری که برای از بین بردن پلاک باید انجام شود، حداقل دو بار مسواک زدن دندان ها در روز است. با این حال، با گذشت زمان، پلاک هایی به نام «جرم» روی دندان یا اطراف آن ایجاد میشود که با مسواک زدن و شستشو از بین نمیرود و کم کم این جرمها و پلاک ها موجب بوی بد دهان و آسیب به لثه و ایجاد پوسیدگی و حفره شود. فرد باید از تشکیل پلاک در دندان های خود آگاه باشد. سپس سعی کند پلاک ها را در اسرع وقت از دندان خارج کند. پلاک ها به سرعت به جرم تبدیل میشوند.

پلاک باکتری هایی هستند که ایجادِ حفره و پوسیدگی دندان میکنند. جرم دندان به علت تجمع بزاق، بر روی پلاک ها، به مرور زمان ایجاد میشود.

«جرم» به لکه های زرد یا سفید در قسمت بیرونی دندان ها اطلاق میشود. جرم دندان به دلیل ساختار بسیار سختی که دارد، توسط دندانپزشکان برداشته میشوند.

از دستگاه جرمگیر (کویترون) برای جدا کردن و از بین بردن جرم و پلاک روی دندان و داخل لثه با شکستن جرم دندان استفاده میشود که به طور معمول بر روی یونیت دندانپزشکی نصب می شود. اساس کار دستگاه کویترون در دندانپزشکی ارتعاش است. ارتعاشی که فرکانس بسیار بالا(۱۵۰۰۰ حرکت در ثانیه) و طول موج کم دارد. این حرکت های کوچک قدرتمند باعث لرزش پلاک ها میشود.

همچنین روزنه باریکی که بر سر قلم (هندپیس) دستگاه جرمگیر وجود دارد، هنگام استفاده از دستگاه، آب را به صورت اسپری به دندانها می پاشد. اسپری شدن آب بر سطح دندانها علاوه بر خنک کردن دندانها و سرد کردن قلم کویترون، به سایش جرم ها و پلاک ها نیز کمک میکند.

انواع دستگاه های جرم گیر دندانپزشکی

دستگاه های جرمگیر را می توان از نظر نوع اتصال به دو گروه پرتابل و داخل یونیتی تقسیم کرد.

این دستگاه ها از نظر نوع سیستم لرزش نیز به سه دسته تقسیم میشوند:

جرمگیر اولتراسونیک القایی (کویترون):

در دستگاه کویترون لرزش از طریق عملکرد سیستم داخلی قلم صورت می گیرد. بدین صورت که در داخل قلم سیم پیچ و ورقه هایی وجود دارد. در ابتدا ولتاژی به دو سر سیم پیچ وارد شده و میدان مغناطیسی در آن ایجاد می شود. این میدان باعث نوسان ورقه یا تیغه ها شده و این نوسان به نوک هندپیس انتقال مییابد.از مزایای این دستگاه میتوان به قدرت اثر گذاری زیادتر،کاهش خونریزی و آسیب به دندان ،آسیب کمتر دندان ، صیقلی کردن سطح دندان و پاک کردن خطوط لثه ، افزایش سرعت کار ، مقرون به صرفه بودن و استفاده برای جرمگیری دندان کامپوزیت، لمینت و ایمپلنت دندان اشاره کرد.

جرمگیر اولتراسونیک پیزوالکتریک:

در این نوع دستگاه ها، با استفاده از خاصیت کریستال هاى پیزوالکتریک مانند کوارتز که با ورود نیروی الکتریسیته به‌ آنها موجب ایجاد نیروی مکانیکی میشود، ارتعاش پیوسته اى تولید میشود. در این نوع دستگاه ها، حرکات ارتعاشی قلم به صورت عمودى است و حرکت افقی ندارد و همچنین کریستال آن ها، حرارت کمتری ایجاد میکند. با توجه به اینکه لرزش در جهت افقی باعث خونریزی در هنگام برداشتن پلاک زیر لثه است، بهتر است از این نوع دستگاه ها برای جرمگیری پلاک زیر لثه استفاده شود. از مزایای این دستگاه سبک و کم صدا بودن و از معایب ،قیمت زیاد و تولید گرما است.

جرمگیر اولتراسونیک هوایى (ایر فلو):

در هندپیس این نوع دستگاه ها، با استفاده از هواى فشرده ارتعاش ایجاد مىشود و توسط محور مرکزى توخالى که در آن آب در جریان است، ارتعاش به نوک قلم منتقل مىشود.از مزایای این دستگاه جرمگیر میتوان به قیمت کم،تولید حداقل گرما و پرتابل و از معایب میتوان به تولید صدای زیاد اشاره کرد.

اجزا تشکیل دهنده دستگاه کویترون:

• بدنه اصلی (که سیستم اصلی دستگاه در آن است.)

این قسمت خود شامل چند قطعه می باشد:

برد الکترونیکی

کلیدهای های کنترل جریان آب و هوا

کلید روشن و خاموش

پیچ تنظیم توان خروجی

پیچ تنظیم شدت آب

• هندپیس

این قسمت بوسیله یک کابل به بدنه دستگاه وصل میباشد.

در قسمت سر هندپیس محلی برای اتصال قلم میباشد.

معمولا سر قلم به صورت گرد و دارای انحنا طراحی شده که به پاک کردن حجم بیشتری از جرم بر روی دندان کمک کند.

فرکانس قلم باید ۲۵ یا ۳۰ کیلو هرتز باشد. همواره باید با توجه به فرکانس دستگاه قلم مناسب برای آن تهیه نمود. برای مثال اگر فرکانس دستگاه ۲۵ کیلوهرتز است قلم هم باید درهمین مقدار فرکانس کار کند.

• سیستم آب دستگاه

از آنجا که ارتعاش باعث گرم شدن دستگاه میشود. یک ورودی آب برای هندپیس در نظر گرفته شده که در داخل آن باعث خنک شدن هسته میشود. سپس این آب از طریق یک روزنه به نوک قلم رفته و به دلیل لرزش بصورت اسپری خارج میشود.

• پدال پایی

شامل یک عدد میکرو سویچ است و به بدنه دستگاه متصل شده و برای فعال کردن هندپیس کاربرد دارد.

• ورودی آب به دستگاه:

برای تامین آب مورد نظر دستگاه جرمگیر دندانپزشکی

• شیر برقی

برای قطع و وصل کردن جریان آب بوسیله فرمان ارسالی از کاربر توسط فشار پدال پایی

توصیه برای نگهداری دستگاه کویترون:

• سری دستگاه جرمگیر را حتما با آچار مخصوص ( نه با دست) تا آخرین گام محکم کنید.
• از آبی با سختی کم استفاده کنید (آب مقطر) تا مجاری دستگاه به علت رسوب آسیب نبیند.
• منبع آب مورد استفاده حداقل ۸۰ سانتی متر، بالاتر از دستگاه قرار گیرد تا فشار آب مورد نیاز تامین شود.
• از تراز بودن جای دستگاه اطمینان حاصل کنید.
• در بخش ورودی آب از فیلتر استفاده کنید تا مجاری دستگاه به علت رسوب آسیب نبیند.

خرابی‌‌‌‌های رایج دستگاه جرمگیر دندانپزشکی:

• روشن نشدن دستگاه : ابتدا بررسی کابل برق و فیوز اصلی دستگاه و در ادامه بررسی پاور تغذیه دستگاه
• چکه کردن آب از سر هندپیس : این ایراد مربوط به شیربرقی آب دستگاه است که نمیتواند مسیر آب را بطور کامل ببندد. برای حل این مشکل هم میتوان فنر پشت پیستون شیر برقی را کمی باز کرد.
• نداشتن آب در سر هندپیس : ابتدا از برقرار بدون آب در ورودی دستگاه جرمگیر اطمینان پیدا می‌کنیم و سپس به بررسی شیر برقی و مسیر شیلنگ از خروجی شیر برقی تا سر هندپیس می‌پردازیم تا مسدودی در این مسیر نباشد.
• دستگاه آب دارد ولی ارتعاش ندارد : پس اطمینان از اینکه قطعی سیم در مسیر دستگاه تا هندپیس وجود ندارد، بایستی برد الکترونیکی دستگاه را بررسی کنیم و از سالم بودن ترانزیستور قدرت مطمئن شویم.
• دستگاه روشن می‌شود ولی لرزش و آب نداریم : در این حالت اولین قدم بررسی پدال پایی دستگاه است. داخل پدال پایی معولا یک میکرو سوئیچ هست که باید تست کنیم.
• قدرت ارتعاش دستگاه تنظیم نمی‌شود : این ایراد معمولا مربوط به پتانسیومتر(ولوم) تنظیم قدرت ارتعاش است.

مجموعه مدیساز ارائه دهنده انواع جرمگیر و دیگر وسایل تخصصی دندانپزشکی است.برای خرید و مشاهده انواع دستگاه جرمگیر به وبسایت مدیساز مراجعه کنید.